Δεν είναι τυχαίο που όταν ένα μωράκι έρχεται στο κόσμο το πρώτο πράγμα που θέλει και χρειάζεται είναι η αγκαλιά και το χάδι της μαμάς του…
Σκέφτομαι και αναρωτιέμαι ποια «πράξη» ή έστω ποια μορφή εκδήλωσης θαυμασμού και αγάπης μπορεί να είναι η πιο πολύτιμη στη ζωή των ανθρώπων και τελικά πάντοτε, όποτε και να κάνω αυτό το ερώτημα στον εαυτό μου, καταλήγω πως είναι η αγκαλιά. Ωστόσο συνεχίζω να πιστεύω ότι η σημασία και ο ρόλος της είναι πολύ υποτιμημένος στην εποχή μας.
Πιστεύω πως η ανθρώπινη αγκαλιά έχει πέσει και αυτή θύμα της έννοιας της λέξης «δεδομένος» και επειδή όλοι μας τη θεωρούμε κατά κάποιο τρόπο δεδομένη δε της δίνουμε την αξία και τη τιμή που της αρμόζει.
Δεν είναι τυχαίο που όταν ένα μωράκι έρχεται στο κόσμο το πρώτο πράγμα που θέλει και χρειάζεται είναι η αγκαλιά και το χάδι της μαμάς του, όπως επίσης και το ότι η εκάστοτε μανούλα το μόνο που θέλει και χρειάζεται μετά τη γέννα της, όσο ταλαιπωρημένη και να ναι, είναι να κρατήσει αγκαλιά το μωρό της, το οποίο σε πολλές περιπτώσεις ενώ έκλαιγε ασταμάτητα, τη στιγμή που ακουμπά και μυρίζει το δέρμα της μαμά του τότε ηρεμεί, εφησυχάζει και κοιμάται.
Τελικά η φύση από τη στιγμή που ερχόμαστε στο κόσμο μας δείχνει το πόσο σημαντική είναι μια αγκαλιά αλλά εμείς όπως και στην υπόλοιπη διάρκεια της ζωής μας αργούμε να μάθουμε και να κατανοήσουμε αυτά που πρέπει τη δεδομένη χρονική στιγμή! Και καθώς η ζωή εξελίσσεται και μεγαλώνουν γενιές ανθρώπων μαζί της, η αγκαλιά είναι εκεί και περιμένει μέχρι να μάθουν οι άνθρωποι την πραγματική της αξία. Η αγκαλιά υπάρχει για να συντροφεύει τους ανθρώπους από τη στιγμή που έρχονται στη γη και μέχρι τη στιγμή που φεύγουν.
Ποιο μωρό δεν έχει ανάγκη την αγκαλιά για να μεγαλώσει και ποιος ηλικιωμένος δεν έχει την ανάγκη της αγκαλιάς για να αισθανθεί ευτυχισμένος;
Και ναι η αγκαλιά εκτός από μορφή εκδήλωσης αγάπης από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι και «φάρμακο» για πληγωμένες καρδιές! Ένα ισχυρό φάρμακο που δε στοιχίζει τίποτα αλλά γιατρεύει και απαλύνει τις πληγές του σώματος και της ψυχής μας.
Ένα μικρό παιδάκι όταν πέσει μέσα στο σπίτι του και χτυπήσει τι κάνει; Τρέχει κατευθείαν στους δικούς του για να το αγκαλιάσουν, να το φιλήσουν και να του πουν πως θα περάσει… το ίδιο λοιπόν κάνει και ένας άνθρωπος όσο μεγάλος και να είναι ηλικιακά. Είτε πονάει το σώμα του είτε η ψυχή του το μόνο που θέλει είναι μια μεγάλη τρυφερή αγκαλιά από τους ανθρώπους που αγαπάει.
Η αγκαλιά μας συντροφεύει από τη στιγμή που γεννιόμαστε και υπάρχει εκεί, δίπλα μας για να μοιραστεί μαζί μας και καλές αλλά και κακές στιγμές! Είναι εκεί και στις επιτυχίες μας αλλά και στις αποτυχίες μας! Είναι εκεί και στο κλάμα αλλά και στο γέλιο μας! Είναι εκεί και για τη χαρά αλλά και για το πόνο μας! Είναι εκεί και θα συνεχίσει να είναι μέχρι να καταλάβουμε την αξία της αλλά και την αξία των ανθρώπων που επιλέγουμε να έχουμε δίπλα μας! Γιατί κακά τα ψέματα… χωρίς τους ανθρώπους δεν θα υπήρχε και η αγκαλιά στον κόσμο μας!
Και τέλος, εάν με ρωτάτε τι γίνεται όταν αυτή η αγκαλιά μας πνίγει και μας κάνει να ασφυκτιούμε μερικές φορές, τότε θα σας πω ότι μια σωστή αγκαλιά σε αγκαλιάζει με τόσο γλυκό και τρυφερό τρόπο που δε σε πονά, δε σου δυσκολεύει την αναπνοή και πάνω απ’ όλα σε κάνει να κλείνεις τα μάτια και να ονειρεύεσαι. Ναι να ονειρεύεσαι γιατί ακόμα κι όταν η αγκαλιά γίνεται για λόγους που εσένα σε κάνουν να πονάς τότε μια σωστή αγκαλιά οφείλει να σε παρηγορήσει αλλά και να σε κάνει να ονειρευτείς ξανά.
Και αν μέσα από αυτές τις λίγες ή πολλές για κάποιους λέξεις καταλάβαμε τη σημασία της αγκαλιάς το μόνο που μένει είναι να ψάξουμε στη καρδιά μας και να δούμε σε ποιους θα τη παρέχουμε αλλά και σε ποιους θα επιτρέψουμε να μας τη παρέχουν! Κάτι τόσο πολύτιμο πρέπει να το δίνουμε και να μας το δίνουν άνθρωποι που πραγματικά το αξίζουν και πάνω απ’ όλα να τη δίνουμε σα «φάρμακο» σε αυτούς που πραγματικά το χρειάζονται!
Δε ξέρω για εσάς, αλλά εγώ μετά από τόσο ανάλυση περί της ανθρώπινης αγκαλιάς έχω ειλικρινά την ανάγκη να αγκαλιάσω και παρατηρώ πως τα άτομα που σκέφτηκα πως θα ‘θελα αυτή τη στιγμή να μπορούσα να αγκαλιάσω είναι αυτά που πάντοτε ήταν εκεί για να με αγκαλιάσουν πριν ακόμα εγώ τους το ζητήσω.
Γιατί έτσι πρέπει να λειτουργεί μια αγκαλιά! Ανοίγει για να σε κλείσει εκεί μέσα πριν ακόμη της ζητηθεί! Απλά το αισθάνεται και είναι έτοιμη να κάνει τη δουλειά της… απλά να σε κλείσει εκεί και χωρίς καν να σου μιλήσει ή να σου ζητήσει εξηγήσεις, να σε γιατρεύσει…!
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ...
Αλλά τότε...Άν είναι έτσι όπως το λές ,πως μπόρεσες, εσύ, χωρίς ευτυχία , να σύρεις ως εδώ την υπαρξή σου? Σήμερα τελειώνει ένας αιώνας.Μήπως ανακάλυψες μέσα από τα ρουμάνια της ζωής , κανένα μονοπάτι που να μπορείς να μπορείς να το περάσεις χωρίς να ξεσκιστείς?
Όχι.Ανακάλυψες, όμως Κάτι άλλο: Τη μέθοδο να δίνεις λίγη ευτυχία στους άλλους.Τα
λεξικά δεν την γράφουν έτσι...Τη λένε μαρτύριο, αλλά ποιός ξέρει? - μπορεί αυτή να είναι η πραγματική - και η μόνη Ευτυχία.
Αθήνα 1956
Μενάλαος Λουντέμης
Από το βιβλίο "Έκσταση''
Ο Μενέλαος Λουντέμης (1912{1}-22 Ιανουαρίου 1977/ κατά κόσμον Δημήτριος (Τάκης)
Βασιλιάδης ήταν ένας Έλληνας λογοτέχνης που γεννήθηκε στο χωριό Αγία Κυριακή της Μικράς Ασίας το 1912
Ο Μενέλαος Λουντέμης άφησε πίσω του πνευματική κληρονομιά περίπου σαρανταπέντε βιβλίων.
ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΘΟΣ
Κεφάλαιο ο Χριστός και η πόρνη…
Ρωτάει η πόρνη το Χριστό για τον αδερφό του Ιησού:
» Θέλεις να είσαι σαν κι εκείνον; » Και απαντάει ο Χριστός: » Περισσότερο απ´ οτιδήποτε άλλο. Αυτός ότι κάνει το κάνει ωθούμενος από το πάθος του, ενώ εγώ επειδή το έχω ζυγίσει προσεκτικά. Εγώ μπορώ να δω πιο μακριά στο μέλλον απ´ ότι εκείνος. Μπορώ να διακρίνω τις συνέπειες των καταστάσεων που ο ίδιος προσπερνά χωρίς δεύτερη σκέψη. ´Ομως κάθε στιγμή, ενεργεί δίνοντας όλο του το είναι, ενώ εγώ μονίμως κρατάω πράγματα για μένα, είτε από επιφυλακτικότητα είτε από φρόνηση ή ίσως επειδή προτιμώ να παρακολουθώ και να καταγράφω τα γεγονότα από το να συμμετέχω σε αυτά. »
«Αν αφήσεις κατά μέρος τη φρονιμάδα σου, ίσως παρασυρθείς από το πάθος όπως εκείνος».
«Οχι » είπε ο Χριστός «Υπάρχουν κάποιοι που ζουν ακολουθώντας πιστά κάθε κανόνα και αγκιστρώνονται στον καθωσπρεπισμό τους επειδή φοβούνται μήπως τους σαρώσει η θύελλα του πάθους και υπάρχουν άλλοι που ακολουθούν πιστά τους κανόνες επειδή φοβούνται πως δεν υπάρχει πάθος και πως αν αφήνονταν, απλά θα έμεναν εκεί όπου βρίσκονται και τώρα, αμήχανοι και ασυγκίνητοι. Κι αυτό θα ήταν πιο δυσβάσταχτο από κάθε τι άλλο. Το να ζουν μια ζωή σιδηράς πειθαρχίας τους επιτρέπει να προσποιούνται ότι μόνο χάρη στις τεράστιες προσπάθεις που καταβάλλουν, κατορθώνουν να συγκρατούν το χείμμαρο του πάθους τους. Σε αυτή τη κατηγορία ανήκω κι εγώ.Το ξέρω, όμως δεν μπορώ να κάνω τίποτα.»
Για το εγώ μας
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΛΜΗ
Για το εγώ μας
«Κατ’ αρχήν πιστεύω ότι το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου που αγαπάει είναι ότι αγαπάει τον εαυτό του. […] Δε μιλάω για το χάιδεμα του εγώ μας. […] Μιλάω για τον άνθρωπο που συνειδητοποιεί, ότι δεν μπορείς να δώσεις παρά αυτό που έχεις και γι’ αυτό καλά θα κάνεις να προσπαθήσεις όσο μπορείς ν’ αποχτήσεις κάτι. Θέλεις να είσαι ο πιο μορφωμένος, ο πιο λαμπερός, ο πιο ενδιαφέρων, ο πιο πολυτάλαντος, ο πιο δημιουργικός άνθρωπος του κόσμου, γιατί έτσι θα μπορέσεις να τα δώσεις όλα αυτά. Ο μοναδικός λόγος που έχεις κάτι είναι για να το δίνεις».
«Θεωρούμε το «εγώ» μας σαν κάτι ουσιαστικό, τον εαυτό που κατασκευάσαμε. Θα σας πω όμως μια αλήθεια, δεν τον κατασκευάσατε εσείς αυτό τον εαυτό. Άλλοι τον έφτιαξαν. Οι άλλοι σας είπαν ποιος πρέπει να είστε και ποιος όχι, πώς πρέπει να κινείστε, να μυρίζετε και να κάνετε τα περισσότερα πράγματα που κάνετε. […] Βγες από τον εαυτό σου και άφησέ τον εκεί. […] Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπουν μέσα σου τα νέα μηνύματα. Ο εαυτός κατασκευάζει τεράστια τείχη γύρω του για «αυτο»προστασία. Αυτά τα τείχη τα ονομάζει πραγματικότητα. Ο,τιδήποτε δεν ταιριάζει μ’ αυτό που ο περιτειχισμένος εαυτός θεωρεί πραγματικό, δεν αφήνεται να περάσει από το τείχος∙ έτσι, όταν πια φτάνει μέσα η νέα αντίληψη, έχει γίνει αυτό που ήθελε από την αρχή. Έτσι οι περισσότεροι από μας περνάμε τη ζωή μας βλέποντας μόνον ό,τι θέλουμε να δούμε, ακούγοντας μόνον ό,τι θέλουμε να ακούσουμε, μυρίζοντας ό,τι θέλουμε να μυρίσουμε, ενώ όλα τα υπόλοιπα παραμένουν απολύτως αόρατα. Όλα τα πράγματα βρίσκονται εδώ. Για να δούμε, το μόνο που χρειάζεται είναι να τα αφήσουμε να μπουν, να τα αγγίξουμε, να τα γευτούμε, να τα δαγκώσουμε, να τα αγκαλιάσουμε (το πιο ευχάριστο), να τα ζήσουμε όπως είναι –όχι όπως είμαστε εμείς».
Απόσπασμα από το βιβλίο του Λέο Μπουσκάλια «Να ζεις ν’ αγαπάς και να μαθαίνεις».
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΛΜΗ
Χρειάζεται μεγάλη γενναιότητα για να τολμάς να είσαι ο εαυτός σου. ~
Στη ζωή σου να τολμάς...Δεν έχει σημασία αν πετύχεις…Είναι καλύτερα να μετανιώσεις για κάτι που έκανες…Παρά για κάτι που δεν τόλμησες να κάνεις…
Να τολμάς να συνεχίζεις!
Ξημέρωσε. Ανοίγεις τα μάτια και σκέφτεσαι πως άλλη μια μέρα ξεκινά. Πηγαίνεις στο παράθυρο ανοίγεις τις κουρτίνες να μπει φως. Κοιτάς έξω τριγύρω, κοιτάς τον ουρανό και ακόμα και αν δεν έχει ήλιο εσύ προσπαθείς να έχεις τα πάνω σου.
Βγαίνεις από το σπίτι και έχεις θετική ενέργεια. Βλέπεις τον κόσμο. Άλλοι χαρούμενοι, άλλοι πιο κατηφείς. Όχι εσύ δεν αλλάζεις, παραμένεις αισιόδοξος. Με ένα χαμόγελο χαιρετάς τους γνωστούς που συναντάς.
Φτάνεις στον προορισμό σου, είτε είναι δουλειά, είτε είναι πανεπιστήμιο ή σχολείο ή οτιδήποτε άλλο, με την πιο καλή σου διάθεση. Εκεί σε περιμένουν δυσκολίες που όμως εσύ πρέπει να είσαι έτοιμος να αντιμετωπίσεις όσο πιο ήπια μπορείς.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας διάφορες αρνητικές σκέψεις βασανίζουν ή απλώς περνάνε από το μυαλό σου. Προσπαθείς να μην σκέφτεσαι αρνητικά. Σκέφτεσαι μόνο θετικά. Χαμογελάς.
Γυρνάς σπίτι και σε περιμένουν ένα σωρό δουλειές εκεί και κάποιες άλλες εκκρεμότητες. Στην αρχή πελαγώνεις στη σκέψη τους αλλά δεν πτοείσαι και πολύ. Θα τα καταφέρεις σκέφτεσαι. Αρχίζεις δουλειά με ό,τι εσύ κρίνεις πως πρέπει πρώτα να γίνει. Κάνεις όσα μπορείς και τα υπόλοιπα τα αφήνεις για άλλη στιγμή.
Και η μέρα φτάνει στο τέλος της. Πέφτεις στο κρεβάτι και σκέφτεσαι λίγο τη μέρα που πέρασε. Θα μπορούσε να είναι και πιο δύσκολη αναλογίζεσαι ξέροντας πως έχεις να αντιμετωπίσεις και την επόμενη μέρα χωρίς να ξες τι θα φέρει αυτή. Κλείνεις τα μάτια σου για να ονειρευτείς και πάλι όμορφες στιγμες.
Βγαίνεις από το σπίτι και έχεις θετική ενέργεια. Βλέπεις τον κόσμο. Άλλοι χαρούμενοι, άλλοι πιο κατηφείς. Όχι εσύ δεν αλλάζεις, παραμένεις αισιόδοξος. Με ένα χαμόγελο χαιρετάς τους γνωστούς που συναντάς.
Φτάνεις στον προορισμό σου, είτε είναι δουλειά, είτε είναι πανεπιστήμιο ή σχολείο ή οτιδήποτε άλλο, με την πιο καλή σου διάθεση. Εκεί σε περιμένουν δυσκολίες που όμως εσύ πρέπει να είσαι έτοιμος να αντιμετωπίσεις όσο πιο ήπια μπορείς.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας διάφορες αρνητικές σκέψεις βασανίζουν ή απλώς περνάνε από το μυαλό σου. Προσπαθείς να μην σκέφτεσαι αρνητικά. Σκέφτεσαι μόνο θετικά. Χαμογελάς.
Γυρνάς σπίτι και σε περιμένουν ένα σωρό δουλειές εκεί και κάποιες άλλες εκκρεμότητες. Στην αρχή πελαγώνεις στη σκέψη τους αλλά δεν πτοείσαι και πολύ. Θα τα καταφέρεις σκέφτεσαι. Αρχίζεις δουλειά με ό,τι εσύ κρίνεις πως πρέπει πρώτα να γίνει. Κάνεις όσα μπορείς και τα υπόλοιπα τα αφήνεις για άλλη στιγμή.
Και η μέρα φτάνει στο τέλος της. Πέφτεις στο κρεβάτι και σκέφτεσαι λίγο τη μέρα που πέρασε. Θα μπορούσε να είναι και πιο δύσκολη αναλογίζεσαι ξέροντας πως έχεις να αντιμετωπίσεις και την επόμενη μέρα χωρίς να ξες τι θα φέρει αυτή. Κλείνεις τα μάτια σου για να ονειρευτείς και πάλι όμορφες στιγμες.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΔΑ
«Ένας κόσμος τελείωνε, ένας άλλος έμελλε να γεννηθεί. Ήμουν εκεί. Mια ευκαιρία παρουσιαζόταν, την άδραξα. Είχαμε την ίδια ηλικία μ’ αυτόν τον καινούργιο αιώνα: σε μένα λοιπόν απευθύνθηκε για να τον εκφράσω ενδυματολογικά. Χρειαζόταν απλότητα, άνεση, καθαρότητα στις γραμμές: κι όλα αυτά του τα προσέφερα εν αγνοία μου. Οι πραγματικές επιτυχίες έρχονται μοιραία. [...] Ιδού γιατί η οδός Καμπόν υπήρξε επί τριάντα χρόνια το κέντρο του καλού γούστου. Είχα ανακαλύψει εκ νέου την τιμιότητα, και, με τον δικό μου τρόπο, είχα αποδώσει στη μόδα την εντιμότητά της. [...] Επί ένα τέταρτο του αιώνα δημιούργησα τη μόδα. Δεν θα ξαναρχίσω. Πανωλεθρία της εποχής, όχι δική μου…»
«Για να κρατήσει το ενδιαφέρον της διαφήμισης, η ραπτική παραδόθηκε στην εκκεντρικότητα, γεγονός όχι απλώς ανόητο αλλά και εντελώς παράλογο, γιατί η εκκεντρικότητα καταστρέφει την προσωπικότητα.»
«Πρέπει να μιλάει κανείς για τη μόδα με ενθουσιασμό αλλά χωρίς υπερβολή και κυρίως χωρίς ποίηση και φιλολογικές ακρότητες. Ένα φόρεμα δεν είναι ούτε αρχαία τραγωδία ούτε ζωγραφικός πίνακας. Eίναι μια γοητευτική και εφήμερη δημιουργία, και όχι ένα διαχρονικό έργο τέχνης. Η μόδα οφείλει να πεθαίνει γρήγορα.»
Αποσπάσματα από το βιβλίο «Η Αύρα της Σανέλ» του Paul Morand, Εκδόσεις Άγρα.Η Coco Chanel προσκάλεσε τον Πωλ Μοράν να την επισκεφτεί στο Σαιντ-Μόριτς προς το τέλος της δεκαετίας του ’40 για να του υπαγορεύσει τα απομνημονεύματά της. Οι σημειώσεις που κράτησε ο Μοράν ανασύρθηκαν έναν μόλις χρόνο μετά το θάνατο της Σανέλ το 1971. Τις επεξεργάστηκε και τις εξέδωσε το 1976.
Το αποτέλεσμα είναι το αποκαλυπτικό αυτοβιογραφικό βιβλίο “Η Άυρα της Chanel” με την όμορφη εικονογράφηση του Karl Lagerfeld.
Το αποτέλεσμα είναι το αποκαλυπτικό αυτοβιογραφικό βιβλίο “Η Άυρα της Chanel” με την όμορφη εικονογράφηση του Karl Lagerfeld.
Για τη μοναξιά
Ένας ψυχοθεραπευτής δεν μπορεί εύκολα ν’αγγίξει ανεπεξέργαστα υπαρξιακά ζητήματα: είναι τόσο αγκιστρωμένα στον τρόμο, που εμφανίζονται μόνο φευγαλέα, για ν’αντικατασταθούν πολύ σύντομα από τις διασπάσεις της καθημερινής ζωής.
Η σκέψη, το συναίσθημα και η συμπεριφορά του ατόμου γεννιούνται από δυνάμεις που βρίσκονται μέσα του σε σύγκρουση. Επιπλέον-και αυτό είναι ένα κρίσιμο σημείο-αυτές οι αλληλοσυγκρουόμενες δυνάμεις βρίσκονται σε ποικίλα επίπεδα συνειδητότητας. Μερικές μάλιστα είναι εντελώς ασυνείδητες.
Ποια είναι η φύση των αλληλοσυγκρουόμενων εσωτερικών δυνάμεων; Η υπαρξιακή ψυχοθεραπευτική προσέγγιση υποστηρίζει ότι η εσωτερική σύγκρουση που μας καταδυναστεύει δεν προέρχεται μόνο από την πάλη μας με καταπιεσμένες ενστικτώδεις ορμές ή με εσωτερικευμένες αναπαραστάσεις σημαντικών ενηλίκων της παιδικής μας ηλικίας ή με θραύσματα από λησμονημένες τραυματικές αναμνήσεις, αλλά επίσης από την αναμέτρησή μας με τα «δεδομένα» της ύπαρξης. Και ποια είναι αυτά τα «δεδομένα» της ύπαρξης; Αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να παραμερίσει ή να βάλει σε παρένθεση τις καθημερινές έγνοιες της ζωής του και ν’αναλογιστεί βαθύτερα τη θέση του μέσα στο σύμπαν, τότε αγγίζουμε αναπόφευκτα τις βαθιές δομές της ύπαρξης. Ο θάνατος, η μοναξιά, η ανάγκη νοήματος και η ελευθερία.
«Πρώτα απ’όλα οι άνθρωποι είναι πολύ πιο δυστυχισμένοι απ’όσο φαντάζεται κανείς» και δεν υπάρχει αυτό που λέμε πραγματικά ενήλικος άνθρωπος». Όλοι μας – κι όταν λέω όλοι, εννοώ τόσο οι θεραπευτές όσο και οι θεραπευόμενοι – είναι μοιραίο να βιώσουμε όχι μόνο τη χαρά της ζωής, αλλά και το αναπόφευκτο σκοτάδι της: την απομυθοποίηση, τα γηρατειά, την αρρώστια, τη μοναξιά, την απώλεια, την έλλειψη νοήματος, τις οδυνηρές αποφάσεις και το θάνατο. Κανείς δεν έχει διατυπώσει τα πράγματα πιο καθαρά και πιο ωμά από τον Σοπενάουερ:
«Στη νεαρή μας ηλικία», λέει ο Σοπενάουερ, καθώς φανταζόμαστε τη ζωή μας που έρχεται, είμαστε σαν παιδιά σ’ένα θέατρο, πριν σηκωθεί η αυλαία, που κάθονται ενθουσιασμένα, και περιμένουν ανυπόμονα ν’αρχίσει το έργο. Είναι ευτύχημα που δεν γνωρίζουμε τι πρόκειται να συμβεί στην πραγματικότητα. Αν μπορούσαμε να το προβλέψουμε, τότε κάποιες φορές τα παιδιά αυτά θα έμοιαζαν με φυλακισμένους καταδίκους, καταδικασμένους όχι στο θάνατο αλλά στη ζωή. Και προς το παρόν χωρίς επίγνωση του τι σημαίνει αυτή η καταδίκη τους».
Είμαστε όλοι στην ίδια μοίρα και κανένας θεραπευτής – και κανένας άνθρωπος – δεν είναι άτρωτος στις εγγενείς τραγωδίες της ύπαρξης.
Ο Φρόυντ περιγράφει τον αμυντικό μηχανισμό της «μόνωσης» σαν μια διαδικασία διαχωρισμού του συναισθήματος από την ανάμνηση κάποιου δυσάρεστου γεγονότος και τη διακοπή των συνειρμών που συνδέονται με το γεγονός αυτό, έτσι που να απομονώνεται από τις φυσιολογικές διαδικασίες της σκέψης. Πολλοί θεραπευτές, όπως για παράδειγμα ο Fritz Perls , συχνά περιγράφουν ως στόχο της θεραπείας να βοηθηθεί ο άρρωστος να ενσωματώσει ξανά αποκομμένα κομμάτια του εαυτού του. Πράγματι ο Perls ονόμασε τη θεραπεία αυτή Gestalt , για να δώσει έμφαση στην αφοσίωσή του στο σκοπό της «ολότητας».
Υπάρχει ακόμα η «διαπροσωπική απομόνωση» που βιώνεται συχνά ως μοναξιά, ένα παγκόσμιο ζήτημα στην ψυχοθεραπεία. Η μοναξιά προέρχεται από ποικίλες πηγές – από κοινωνικούς, γεωγραφικούς, πολιτισμικούς παράγοντες, από την κατάρρευση θεσμών που προήγαν την εγγύτητα στην κοινωνία μας, από την έλλειψη προσωπικών δεξιοτήτων, από κάποια χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που μπορεί να αντιτίθενται στην εγγύτητα – για παράδειγμα στοιχεία σχιζοειδή, ναρκισσιστικά, ψυχοπαθητικά, επικριτικά.
Τέλος, πέρα από την ενδοψυχική και τη διαπροσωπική απομόνωση υπάρχει η «υπαρξιακή απομόνωση» που μας αγγίζει ακόμη πιο βαθιά. Πρόκειται για μια πιο θεμελιώδη απομόνωση που έχει τις ρίζες της στην ίδια την ύπαρξη και αναφέρεται σε ένα αγεφύρωτο χάσμα ανάμεσα στον εαυτό μας και τους άλλους. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια απομάκρυνση όχι μόνο του εαυτού μας από τους άλλους αλλά και του εαυτού από τον κόσμο. Σύμφωνα με την εμπειρία μου, το φαινόμενο αυτό βιώνεται πιο έντονα από ασθενείς που έρχονται αντιμέτωποι με το θάνατο, γιατί τότε ακριβώς αντιλαμβάνεται κανείς πραγματικά ότι έχει γεννηθεί μόνος στον κόσμο και πρέπει να φύγει μόνος. Μπορεί να επιθυμούμε να είναι κάποιοι κοντά μας την ώρα του θανάτου μας, μπορεί να δώσουμε τη ζωή μας για κάποιον άλλον ή για κάποιο σκοπό αλλά κανείς δεν μπορεί, στον ελάχιστο βαθμό, να απαλλαγεί από τη μοναχικότητα του θανάτου του. Παρόλο που μπορεί να ευχόμαστε να μας συντροφέψουν κι άλλοι στο θάνατό μας (όπως έκαναν ηγέτες σε πολλούς αρχαίους πολιτισμούς), ο θάνατος πάντα παραμένει η πιο μοναχική από τις ανθρώπινες εμπειρίες.
Αποσπασμα από το βιβλίο του Irvin Yalom «Θρησκεία και Ψυχιατρική» από τις εκδόσεις Άγρα.
